De Organen

Hieronder lees je een samenvatting van alle organen en functies volgens de Chinese geneeswijzen. Later volgen berichten waarbij de organen uitgebreider worden toegelicht. Je kunt dan ook teruglezen wat je zelf kunt doen om de balans in de organen te verbeteren. Er zijn daarnaast Engelstalige boeken te lezen die onderstaande toegankelijk maken met een bril op vanuit de westerse geneeskunde.

Als je op consult komt bij een therapeut die jou behandelt volgens de Traditionele Chinese Geneeswijzen, zoals met acupunctuur of shiatsu, dan kun je bijvoorbeeld 'Lever-qi stagnatie’ als onderdeel van de diagnose te horen krijgen. Hoewel dergelijke termen niet (voor iedereen) herkenbare afwijkingen of klachten weergeven, zijn het goede omschrijvingen van wat er in het lichaam plaatsvindt. Een orgaan verwijst binnen de Chinese Geneeswijzen naar een orgaansysteem als verzameling van fysiologische, psychologisch en hormonale functies en niet uitsluitend naar een fysieke structuur op een anatomische plaats. Wat betreft de lever gaat het bijvoorbeeld om de fysieke lever, de levermeridiaan, levergerelateerde gezondheidskwesties/patronen en leverziekten zoals hepatitis en cirrose.

De leverfuncties
De lever slaat bloed op, helpt bij de circulatie van het bloed tijdens beweging en controleert de stroom van qi in het lichaam: dit betekent de circulatie van energie ten behoeve van beweging en vertering (bijvoorbeeld galafscheiding) en de bloedvoorziening/voeding naar spieren, pezen, nagels en de ogen. De connectie tussen de lever en de ogen heeft daarbij ook te maken met het pad dat de levermeridiaan volgt. Het verspreiden van qi door de lever is met name naar boven toe gericht.
De hartfuncties
Het hart is verantwoordelijk voor het controleren van het bloed, de bloedvaten en het zweten. Het is verantwoordelijk voor onze staat van zijn en komt tot uitdrukking in het gelaat, het spreken, de tong en in onze cognitie.
De miltfuncties
De milt regelt het transport en de transformatie van vloeibare en vaste stoffen. De milt is betrokken bij de aanmaak van qi en bloed, de werking van de darmen en de juiste afvoer van vocht. Dit orgaan controleert de eerste fase bij het vormen van bloed en het op de juiste plaats houden ervan om bloedingen te voorkomen. Kracht en volume in spieren en de vier ledematen is afhankelijk van de milt. De mond en de smaakzin vormen een connectie met de milt zoals ogen en zicht met de lever en tong en spraak met het hart.
De longfuncties
De longen hebben beheer over de qi en de ademhaling. Zij regelen het afdalen van qi en de gezondheid van de waterpassages, de huid en het lichaamshaar. De lever en de longen zijn beiden betrokken bij het spreiden van qi in het lichaam. Bij de longen is de richting over het algemeen naar beneden gericht en richting het oppervlak van het lichaam om de huid te voeden. Is de samenwerking tussen lever en longen wat betreft het verspreiden van qi met elkaar in balans dan stroomt qi en bloed harmonieus. Qua zintuigfuncties zijn de longen verbonden met de neus en reukzin.
De nierfuncties
De nieren slaan Jing op en dragen hiermee bij aan de productie van merg, het voeden van de hersenen, de botten en de aanmaak van bloed. Het beheer over water in het lichaam is een taak van de nieren evenals de ontvangst en het ‘beneden houden’ van qi. De nieren zijn verbonden met de oren en regelen het functioneren van de twee onderste onderste openingen (anus en urinebuis). Als laatste is het belangrijk te benoemen dat de nieren de wortel zijn van yin en yang in het lichaam en het fundament voor de conceptie- en gouverneur-meridiaan.
De pericardfuncties
Het pericard verwijst naar de fascia dat het hart omhult en heeft als primaire taak om het hart te beschermen tegen externe invloeden en ziekteverwekkers. Fascia is van dermate groot belang dat er maar liefst twee organen worden gewijd aan deze weefsels: het pericard en de driewarmer.
De driewarmerfuncties
De driewarmer draagt bij aan het goed functioneren van de waterpassages, uitscheiding van vloeistoffen en het transport van qi. Doordat de driewarmer door het hele lichaam verspreid is, werkt het als verbinder in het lichaam. Het heeft daarnaast de rol van verwarmer: de warmte die nodig is voor de spijsvertering en naar de spieren gaat. Warmte vindt zijn weg naar deze gebieden dankzij de driewarmer die zich in de vorm van fascia bevindt in de ruimtes van borst, buik en bekken.
De blaasfuncties
De functie van de blaas is om vloeistof op te slaan en afvalstoffen om te zetten in urine voor de uitscheiding. Met het oog op emoties wordt de blaas net als de nieren beïnvloedt door angst. Met name bij kinderen leidt angst, paniek en onzekerheid tot verstoringen in de qi van de blaas, resulterend in bedplassen. Bij volwassenen manifesteert een disbalans in de blaas zich op psychisch vlak vaak in de vorm van achterdocht en jaloezie.
De dikke darmfuncties
De functie van de Dikke Darm is om de afvalproducten op te nemen die vanuit de dunne darm naar beneden worden gestuurd, de vloeistofinhoud ervan te absorberen en de rest in de vorm van ontlasting uit te scheiden. De dikke darm is nauw verbonden met de longen zoals de maag met de milt en de blaas met de nieren. Wanneer bijvoorbeeld de qi van de longen zwak is, kan het niet voldoende qi aan de dikke darm leveren en is constipatie een mogelijke gevolg.
De maagfuncties
De maag regelt na het kauwen de eerste fase van vertering, het 'rotten en rijpen' van voedsel en het afdalen ervan. De maag gedijt slecht op droogte omdat het vocht nodig heeft om goed te functioneren. Veelvuldig gebruik van koffie, alcohol of hete pepers werkt deze droogte in de hand.
De dunne darmfuncties
De dunne darm regelt het scheiden van het zuivere en onzuivere. Nadat de dunne darm chymus uit de maag heeft ontvangen, wordt er onderscheid gemaakt tussen wat bewaard moet worden om het lichaam te voeden en wat het lichaam uit moet. Vanwege de nauwe connectie met de blaas kan een klacht als urineretentie of een blaasontsteking ook zijn oorsprong hebben in de dunne darm. In het geval van blaasontsteking ontstaat het als hitte in het hart dat via de dunne darm naar de blaas gaat. Hitte in het hart ontstaat bijvoorbeeld na een psychisch zeer stressvolle situatie.
De galblaasfuncties
De galblaas slaat gal op en scheidt het uit. Gal maakt vetvertering mogelijk en bestaat uit water, slijm, cholesterol, galzouten en galkleurstof (bilirubine). Het behoud van soepele pezen is onder meer afhankelijk van de galblaas. Problemen met vetverbranding, te hoog cholesterol en peesproblemen kunnen op basis van de galblaasfuncties aan elkaar gelinkt worden. Via de galblaasmeridiaan zijn ook hoofdpijn- en schouderklachten met massage of acupunctuur goed te behandelen.