Ondersteun je spijsvertering

In dit bericht deel ik informatie met je over de thermische werking van voeding. De thermische werking zie je bijvoorbeeld terug wanneer we in de zomer geneigd zijn om verkoelende gerechten te eten en in de winter de meer verwarmende gerechten. We weten dat een watermeloen gezond is bij warmte en bij het avondeten in de zomer moeten we niet denken aan het eten van boerenkoolstamppot. Zoals bepaalde voeding in verschillende seizoenen gekozen wordt, zo is bepaalde voeding gezond wanneer het aansluit bij specifieke fysieke eigenschappen. Bij iemand die erg actief is, het snel warm heeft en vaak last heeft van constipatie is er in feite sprake van veel warmte in het lichaam. Gember wat beschouwd wordt als een Superfood is op zichzelf staand voor deze persoon af te raden omdat gember een verwarmende werking heeft. Iemand die last heeft van kouwelijkheid en diarree heeft juist weer baat bij verwarmende voeding. Iets kan als gezond beschouwd worden maar is alleen gezond in de context van wat iemand nodig heeft. Door op deze manier naar voeding te kijken, ga je ook begrijpen dat er niet zoiets bestaat als ‘Superfood’. Wat voor de ene persoon gezond is, kan voor de ander juist fysieke problematiek in de hand werken. Een eerste stap is om te bepalen wat specifiek voor jou goed is op basis van de thermische werking van de verschillende soorten voeding.

Kies ik verkoelende of verwarmende producten?
Het is belangrijk om erachter te komen of je lichaam neigt naar kou of warmte of dat de bijbehorende kenmerken niet specifiek betrekking hebben op jou. De keuzevrijheid is in het laatste geval meer flexibel omdat je niet de nadruk hoeft te leggen op warm of koud. Bij kou zijn de verwarmende voedingsmiddelen specifiek voor jou goed. Neig je meer naar de warme kant dan kies je vooral de verkoelende voeding.

De kenmerken bij kou
Wanneer je jezelf herkent in meerdere van onderstaande kenmerken dan brengen de verwarmende ingrediënten meer balans in je spijsvertering:

• kouwelijkheid;
• koude handen en voeten;
• een voorkeur voor warmte;
• een voorkeur voor warme dranken;
• weinig of geen dorst;
• eerder geneigd naar langzaam bewegen;
• praten met een zachte stem;
• lethargie;

Hieronder voorbeelden die kou in het lichaam versterken en dus beter vermeden kunnen worden.:

• Tropische fruitsoorten, bijvoorbeeld banaan en ananas.
• snelgroeiende plantaardige producten, bijvoorbeeld radijs en komkommer.
• Rauwe voeding.
• Voeding dat direct uit de koelkast gegeten wordt.
• Blauwe, groene of paarse voeding is meestal meer verkoelend dan vergelijkbare voeding dat rood, oranje of geel van kleur is. Een groene appel is meer verkoelend dan een rode appel.
• Eten waar niet goed op gekauwd wordt.
• Op hoog vuur in korte tijd koken is minder verwarmend dan lang op laag vuur koken. Zie de afbeelding voor meer voorbeelden:

De kenmerken bij warmte
Wanneer je jezelf herkent in meerdere van onderstaande kenmerken dan brengen de verkoelende ingrediënten meer balans:

• een gevoel van warmte;
• warme handen en voeten;
• een voorkeur voor kou;
• een voorkeur voor koude dranken;
• over het algemeen wel dorst;
• eerder geneigd naar snel bewegen;
• praten met een luide stem;
• slaapproblematiek zoals slapeloosheid;
• rusteloosheid

Vlees, scherpe kruiden, alcohol en koffie zijn bekende voedingsproducten die allemaal een verwarmende werking hebben. Een eerste handige stap is om deze producten te vervangen voor meer verkoelende producten. Eet je bijvoorbeeld vaak pittig dan kan je dit vervangen voor mildere vormen van de scherpe smaak.

De thermische werking en de organen
Behalve een thermische werking heeft ieder ingrediënt een stimulerende werking op verschillende organen. Het gebruik van de smaken zuur, bitter, zoet, scherp en zout hebben een harmoniserend effect op achtereenvolgens lever&galblaas, hart&dunne darm, milt&maag, longen&dikke darm, nieren&blaas. Behalve de smaak hebben voedingsproducten andere eigenschappen waardoor ze goed zijn voor bepaalde organen. Voeding met een hoog gehalte aan chlorofyl zoals tarwegras en gerstegras is bijvoorbeeld goed voor de lever en veel van de verschillende soorten bonen en vis ondersteunen de nieren. Hieronder in het schema lees je terug op de verticale as op welke organen het voedingsproduct een positief effect heeft en op de horizontale as zie je de thermische werking staan.

Het schema hieronder kan opgeslagen en uitvergroot worden op een smartphone, tablet en desktop of als online bestand worden bekeken op een laptop waarna het als een excel-document is op te slaan.

Behandelingen voor een betere spijsvertering
Behalve aanpassingen in de voeding is het belangrijk dat de spijsverteringsorganen zelf goed functioneren. Vaak zie je dat wanneer mensen drastische veranderingen in het eetpatroon toepassen de fysieke veranderingen van korte duur zijn wanneer er weer teruggegaan wordt naar het oude patroon van eten. Dit geldt bijvoorbeeld bij een sappenkuur voor het afvallen. Het heeft snel effect maar het versterken van de organen zelf blijft achter. Behandelingen die gericht zijn op een betere spijsvertering zijn onder meer de buikmassage Chi Nei Tsang en Acupunctuur. Beide brengen de meridianen die door de organen lopen in balans. De buikmassage is van deze twee behandelingen het meest fysiek omdat er direct met de buik en de buikorganen gewerkt wordt om deze in balans te brengen. De buikmassage wordt bij sommige klachten ook gecombineerd met Acupunctuur.

Meer informatie
Wil je meer informatie over dit onderwerp teruglezen? Op basis van de gecombineerde kookervaring van leidende chef-koks hebben Karen Page en Andrew Dornenburg een boek samengesteld onder de naam: The flavor bible. Hierin lees je onder ‘functions’ de thermische werking terug en onder ‘warming’ en ‘cooling’ hoe hier tegenwoordig mee gewerkt wordt in restaurants. Een boek van Mark Grant: Galen on food and diet beschrijft hoe de thermische werking van voeding vroeger tot stand is gekomen in het westen. In Nourishing life the yang sheng way van Deirdre Courtney wordt de toepassing van de thermische werking vanuit de klassieke Chinese geneeskunde gecombineerd met de moderne voedingswetenschap.